Triển khai thực hiện công tác pháp điển, Bộ Công an đã phối hợp với các bộ, ngành có liên quan pháp điển xong đề mục “Đặc xá”. Đến nay, đề mục này đã được thẩm định, ký xác thực, đóng dấu theo quy định và đang chuẩn bị trình Chính phủ thông qua.
Theo đó, đề mục “Đặc xá” có cấu trúc gồm 06 chương (36 Điều) theo cấu trúc của Luật Đặc xá năm 2007 và được pháp điển từ 03 văn bản quy phạm pháp luật. Cụ thể: (1) Luật số 07/2007/QH12 ngày 21/11/2007 của Quốc hội về Ðặc xá; (2) Nghị định số 76/2008/NÐ-CP ngày 04/07/2008 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Ðặc xá; (3) Chỉ thị số 11/2008/CT-TTg ngày 24/03/2008 của Thủ tướng Chính phủ về việc tổ chức triển khai thi hành Luật Đặc xá.
Các nội dung cơ bản trong mỗi Chương của đề mục “Đặc xá” như sau:
- Chương I gồm 07 điều quy định về các vấn đề chung như: Phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng của các văn bản quy phạm pháp luật trong Đề mục; các quy định về giải thích từ ngữ; Nguyên tắc thực hiện đặc xá; Thời điểm đặc xá; Chính sách của Nhà nước trong đặc xá; Các hành vi bị nghiêm cấm trong thực hiện đặc xá.
- Chương II gồm 3 mục với 13 điều quy định về đặc xá nhân sự kiện trọng đại hoặc ngày lễ lớn của đất nước. Cụ thể, Mục 1 quy định về thủ tục trình Chủ tịch nước ban hành, công bố quyết định về đặc xá như: Thủ tục trình Chủ tịch nước ban hành Quyết định về đặc xá; Công bố và thông báo Quyết định về đặc xá của Chủ tịch nước. Mục 2 quy định về điều kiện, quyền và nghĩa vụ của người được đề nghị đặc xá như: Điều kiện được đề nghị đặc xá; Các trường hợp không đề nghị đặc xá; Quyền của người được đề nghị đặc xá; Nghĩa vụ của người được đề nghị đặc xá. Mục 3 quy định về trình tự, thủ tục đề nghị đặc xá, thực hiện quyết định đặc xá như: Hồ sơ đề nghị đặc xá; Trình tự, thủ tục lập hồ sơ đề nghị đặc xá; Thủ tục trình Chủ tịch nước danh sách đề nghị đặc xá; Hướng dẫn về trình tự, thủ tục lập danh sách, thẩm định hồ sơ đề nghị đặc xá; Thực hiện Quyết định đặc xá; Thực hiện Quyết định đặc xá đối với người nước ngoài; Quyền và nghĩa vụ của người được đặc xá.
- Chương III gồm 03 điều quy định về đặc xá trong trường hợp đặc biệt như: Người được đặc xá trong trường hợp đặc biệt; Trình tự, thủ tục lập hồ sơ đặc xá trong trường hợp đặc biệt; Thực hiện Quyết định đặc xá trong trường hợp đặc biệt.
- Chương IV gồm 08 điều quy định về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong việc thực hiện đặc xá như: Trách nhiệm của Chính phủ; Trách nhiệm của Hội đồng tư vấn đặc xá; Trách nhiệm của Bộ Công an; Trách nhiệm của Bộ Quốc phòng; Trách nhiệm của Toà án nhân dân tối cao; Trách nhiệm của Viện kiểm sát nhân dân tối cao; Trách nhiệm của Uỷ ban nhân dân các cấp, các cơ quan, tổ chức có liên quan; Trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên.
- Chương V gồm 03 điều quy định về khiếu nại, tố cáo như: Khiếu nại về việc lập danh sách người được đề nghị đặc xá nhân sự kiện trọng đại hoặc ngày lễ lớn của đất nước; Thẩm quyền và thời hạn giải quyết khiếu nại; Tố cáo hành vi vi phạm pháp luật trong việc thực hiện đặc xá.
- Chương VI gồm 02 điều quy định về điều khoản thi hành như: Hiệu lực thi hành; Hướng dẫn thi hành của các văn bản sử dụng pháp điển vào đề mục.
Ngoài ra, một số quy định trong đề mục Đặc xá còn có nội dung liên quan trực tiếp đến các văn bản quy phạm pháp luật thuộc đề mục khác cũng đã được chỉ dẫn cụ thể trong nội dung đề mục để người sử dụng dễ tra cứu.
Như vậy, có thể nói, thông qua việc pháp điển này và đây cũng là lần đầu tiên toàn bộ hệ thống các quy phạm pháp luật quy định trong lĩnh vực đặc xá đang còn hiệu lực được thống kê, tập hợp, sắp xếp vào một chỗ giúp các cơ quan nhà nước, các tổ chức, cá nhân dễ dàng tìm kiếm, tra cứu cũng như bảo đảm tính công khai, minh bạch của hệ thống pháp luật và góp phần nâng cao sự tin tưởng của người dân vào hệ thống pháp luật, đồng thời thể hiện bản chất nhân đạo của Đảng và Nhà nước.